پیڕك
كورتە چیڕۆك
ئیسماعیل سلێمان چیرۆکنووس/ سمێل/ دهۆک
ل وێ رێزا شكەفتن نزاری دەنگ و دور هەر زێدە دبوو گەلەك ژنكا قەستا وێ شكەفتێ دكرن ئەوا هەژیر كەرەك ل بەر دەری شین بووی هندەك ژنكێن سەرە دگەل ، قەرتە زەلامەكی سەر خویل د ئاخڤتن وی سەرێ خوە شوور كر بوو و چارمێكیا خوە ڤەدا بوو ل سەر شورها ل دور قۆرمێ دار هەژیرێ كفێن ژێ دهات جگارەك د ناڤ لێڤاندە بوو كارێ پێچانا جگارەكا دی دكر. هندی وێ كۆما ژنكا ب نەرمی دگەل د ئاخڤتن ئەو پتر تۆرە دبوو و ژ ڤەژەنا دەستێ وی و دەنگێ وی یێ بلند تە زانی زەلامەكی سەرهشكە دەمێ تو نێزیك بووی چاڤێ وان ژنكا ب تەكەتی و جانتا دەستێ تە زانین تو دكتورێ شورەشێی لێ ئەو بخوە ئێك دكتور دناڤ شورەشێ دا نەبوو ، هەموو چەند برین پێچەك بوون و هندەك ژی پێشمەرگەبوون تنێ د خولەكا هەوارهاتنێ دا پشكداریكروون . د زانین دەرزیا دانن برینا ب دورین و پێچن كارێ وە نە ئەو بوو چارەسەریا ژنكێن زهستانی بكن چاخێ زاروك بوونێ . پتر ئەڤە كارێ ژنكێن سەرە بوو لێ ئەڤ زەلامێ ل پێشیا تە دچت ، چار گوند و هند گەلی د ڤان دوو شەڤ و ڕۆژان دا تێكڤەداینە هەتا ب سەر تە هلبووی . هزار هیڤی و لاڤە لاڤ كرینە د هەوارا بووكا وی بچی .ئەڤە دوو ڕۆژە ل بەر زاڕۆك بوونێ ، و زاڕۆكێ و ێ خوار هاتیە ، هندی پیرك دهێن نزانن چ چارا لێ بكن . هەوار و بانگینا خوە گەهاندینە تە چنكو نەشێن ب بن چ باژێران . یێ ل دەڤەرا بن دەستهەلاتا شورەشێ دا ، ئەوا حكومەت دبێژیتێ دەڤەرا حەرامكری. ئو چ ترومپێل ژی ناگەهنە ڤان گەلیێن ئاسێ .
دەمێ هوون گەهشتینە بەردەرێ شكەفتێ و چاڤێ ژنكا ب وە كەتی ، تێك قرقچین و روح ب واندا هاتە خوارێ. وەكی شانا مێشا لڤین . ئەوێ ل سەر دوشكی رونشتی وەكی سەیەك هار رابوو سەر خوە ، ئو ل نڕێنا دا ، بەر ب وەڤە هات و ژ بنێ پیا كرە قێری . بزڤرە بخودێ ئەو ب زاروكڤە بمرت ، توناچیە هنداڤ و سەحناكیە عەیالا من . ما ئەز مریمە زەلامەك ب بتە پیركا خێزانا من. ئەو ژنكێن ل نك وی ، پێكڤە ل دورێن وی ڤەچریان ، وەكی كوزیدانكەكێ د ناڤ خوە دا ئاسێكر ، حرحرا وی هەر بلندتر دبوو ، خوە رادكێشا تە و بابێ خوە .
بابێ وی ب دەنگەكی مەلوول گوت: ـ
بابو گوری ئەڤە دختورە دختور گونەهە ژ خودێ بترسە ، نەبە قاتلێ ژنكا خوە و زاروكی . ما تو نەمڕۆڤی نێشخوە هەكە كەسەك نەخوەش بوو دێ بنە نك دختورەكی حەكیمەكێ . عەیشێ سەد زارۆك ل سەر دەستێ وێ هاتینە دنیایێ ، هندەك ژ وان نهو د گەل تە پێشمەرگەنە ، حورمەتێ یا دبێژیت ، چارەكێ بكن دختور نەبت دێ ب زاروكڤە مرت . یان تە د ڤێت عەیالا تە بمرت هەی بێ مەژی؟.
~ بلا بمرت چ زەلام پیركاتیێ بو نەكن، ئەزێ چاوا سوبەهی سەرێ خوە دناڤ خەلكیدا راكم ؟!
~كورو دبێژمە تە دختوووورە دختور هەی هەوار كی دێ ڤی سەرهشكی قایل كەت .
د ڤێ ناڤبینێ دا تە هندیت ، ئەوی ژنك دووبر كرن ، خوە ل دەستێ تە دا ، جانتە ژ دەستێ تە ئینا دەرێ ، هندی هێز هەی ڤرڤراندە بنێ گەلی. تو د ئەردێ خودێدا چوویە خوارێ ، تە نەدا و نە ستاند ، تنێ ل سەرپێ خوە زڤری . تو سل بووی ، خوە نە چوویە جانتا خوە ژی ژ قەهرادا . بابێ وی و ئەوان ژنكان رێكا تە گرتن ، هندی پار پاركرن ، تە گۆت بخودێ ئەز ژ وی سەرهشكترم ، هەتا ئەو ب خوە نە چت جانتا من بینت و لێبورینێ ژ من نە خوازت . من سەحنەكرە هەڤژینا وی .
د وی گەلیدا ژوردا چوو یە خوارێ ، نك وان مالێن ل گەلیێ ژێریدا.
دەمێ برێڤە د چووی قێریێن وێ پەپووكا ژنكا وی و نالەنالا وێ د وی گەلی دا دەنگ ڤەدا. كڕێن ژ دلێ تە دهات بو حالێ وێ ، لێ تە نەشیا چ بكی ، ژ بەر هەڤژینێ وێ . بەری بگەهی ناڤ وان مالێن ژێریی . دەنگەكی ژ پشتڤە تو ڤەجنقاندی ، دختور كا راوستە بۆ خاترا خودێ ، ئەوی هاش خوە نینە ژ بەر ژنكا خوە ، تو بڤێ قورئانێ كی كابدە سەرخاترا من و كلامێ خودێ. ل خوە زڤری مەلایە و ئەو ژی یێ ل گەل خوە ئینای ، د بن لێڤانڤە گۆت : دختور قوسیریا من عەفوكە من ژ نوو زانی ل خستەخانا ژی ، دختورێن زەلام نشتەرگەریێن هوسا بو ژنكا دكن . جانتا تە هلگرت و گورگە لۆق ل پێشیا هەوە چوو . هێژ ژ دوور ڤە گازی ژنكا كر هەموو تشتا ئامادەكن ، هاری دختوری بكن.
جارا ئێكێیە د كەڤیە دەراڤەكی هوسادا تە گۆتە وان ، دختور خودێیە یا ئەز دزانم و من پێچێدبیت دێ كم ، یادی ب هیڤیا خودێ ڤە ، خودێ نەكری د دەستێن مەدا ،، عەمەلەك لێ هات ، پاشی گازندا ژ من نەكن.
پشتی هوون ب ژوركەتین، تە گوتە وێ خاتوینێ ، نەترسە ئەز برایێ تە مە ، ب حەزكرنا خودێ دێ خویشكا خوە ساخكم. بو خودێ بێژم خالەتا عەیشێ و بووكا خوە بێ تەخسیری بوون . خودێ كەرەمكر ، سەلامەت بوو ، خودێ كورەك دایێ . برینا وێ دری و هشیاركر . چاخێ تو ژ شكەفتێ دەركەتی ، تە سەرێ خوە بەر ب ئەسمانا بلندكر و گوت : ــ هزار جارا سپاس خودایێ مەزن .
زەلامێ وێ ژ كەیفا دا ، هندەك لڤینێن حێبەتیكرن ، ژ نشكاڤا خوە هاڤێتە بەر پێن تە . ئو گوت: ـــ ئەز نزانم كا بو تە چبكم ، هەما دێ ناڤێ تە ل كورێ خوەكم ، بەلكی ڕۆژەكێ وەكی تە ب بیتە دختور . تە دەستێ خوە دا مللێ وی راكرە شپێڤە و.گوتێ : ـــ ناڤێ من نە كوردیە، ئاخرەتیە ، ناڤەكی كوردی لێبكە . دناڤبەرا گزگریوكێ و كەنیەكا شەرمندەدا ، ب دەنگەكی كز گوت : ـــ هەما تو دێ ناڤەكێ لێ كی .
~ ئەم هەموو بۆ خاترا رزگاركرنا وەلاتێ خوە وەكی كیڤیا كەتینە ڤان شكەفت و ناوسكاندا بلا هەما ناڤێ وی رزگار بیت.
سال ژی وەكی پەقوشكێن بارانێ نە زوو دهێن و زوو دپەقن .
وێ شەڤا هە ، تو ژ نشكاڤە نەهش كەتی ، تە ئاگەه ژ خوە نە بوو. نزانی چاوان تو گەهاندبوو یە نەخوشخانێ . پشتی دوو ڕۆژان ب سەرخوەڤە هاتی ، دختورەكی سەخی خوین شرین گەلەك سەرەگوهیا تە د كر . كورێ تە یێ مەزن ل هنداڤی سەرێ تە بوو دوو سێ جاران گوت : ـــ گەلەك سپاس دكتور رزگار هەكە تو نە بای ئەم ژ بابێ خوە بێ هیڤی بوون.
ـــ سپاسی پێ نەڤێت ئەڤە ئەركێ مەیە خزمەتا نەخوشێن خوە بكن.
دەمێ تە گوه ل ناڤێ رزگارەكێ د بوو مالخولیانەك بۆ تە چێد بوو . تە گوتێ : ـــ دكتور ناڤێ تە گەلەكی خوشە ئەز گەلەك حەز ژ ڤی ناڤی دكم ، من ژی ناڤێ كورەكی خوە كریە رزگار.
ـــ مام ئەز ژی گەلەك حەز ژ ناڤێ خوە دكم چنكو ناڤێ من چیڕۆكەكا بالكێش هەیە.
تە دەستێ خوە د ستۆێ وی ئالاند و قراندە ب نك خوەڤە. ماچەك ل ناڤبەرا هەر دوو برویێن وی دا و دبن لێڤانڤە گوت . كورد راست دبێژن ، نانێ مێران ل مێران ب قەرە.
ئەڤ چیڕۆكە راستە دناڤبەرا خیال و كەتواریدایە لێ دكمە دیاری بو هەموو دختورێن شورەشێ ئەوێن خەباتا وان ب ئاڤا زیری هاتیە نڤێسین د دل و هشێن هەر تاكەكی كوردان دا.
